K is for

Well this was an easy one to think of

K is for Cornwall, in Cornish  Kernow, in Welsh Cernyw

Kernewek is Cornish and it is clear just now closely the two languages merged at this juncture.

a little bit of Cornish history is printed below

Istori Kernow

Yth esa pobel ow pewa yn desedhans Kernow arnowydh a-dhia 10,000 vledhen kyns Krist. Leun a bobel o Kernow yn Oos Brons; i a wrug an niver meur a grugow, torrow ha donsow meyn y'n pow.

Kernow o an dallethvos chyf rag sten yn bys an Mor Kresdorel. Ena an yeth keltek o an taves unnik kewsys yn Breten Veur. Yth esa an looth "Dumnoniorum" ow triga yn Dewnans ha Kernow. Yn 43 a'n Oos Kemmyn, an Romanyon a dryghas Vreten Veur, mes ny varsons i vewnansow an Gernowyon nameur. Yn 410 OK y hasas an lyjyons an enys, ha wosa henna yth esa res dhe'n Geltyon rag ammok aga honan erbynn omsettyansow. Latin re gewsys gans an werin namoy, mes yeth vrythonek an dus a Vreten Veur a worta yn few. Lies Brython a asas an enys rag Breten nowyth a-dreus an Chanel, Breten Vyhan.

Wosa gasa an Romanyon, an Sowson skon a omsettyas Vreten Veur. Y'n keth termyn, an Wodhyli a drevesigas yn Alban, Enys Manow, ha Dehowbarth Kembra. Yth esa myghternedh Kernow (po myghternedh an Dhumnonii) ow reynya dres Dewnans ha Kernow. Yn 577 OK, kas orth Deorham, ogas dhe Vristol, a dhiberthas an Vrythonyon a-gledhbarth (an Gembroyon) a Vrythonyon a-dheghowbarth (an Gernowyon po West-Kembroyon). Yth esa an Sowson ow pyghanhe tiredh Kernow tamm ha tamm, bys 936 OK, pan dhesedhas an myghtern sowsnek Æðelstán an amal kernowek orth an Tamer. Yn 1337, Edward III a fondyas Dugeth Kernow rag pe rentow dh'y vap, an Pryns Du.

Yth esa rebellyans yn 1497 gans Mighal an Gov ha Tommas Flamank avel hembrenkysi. Hanter kansbledhen wosa, yth esa Rebellyans an Lyver Pysadow yn 1549 erbynn an lyvrow pysadow a esa nowyth, protestant hag yn yeth sowsnek. Brassa rann an Gernowyon a skoodhya an kaws ryal erbynn Senedh Westminster y'n 17ves kansbledhen. Teyr kas a veu omledhys yn Kernow yn 1642 ha 1644.

Tamm ha tamm, eglos an Vethodysi a dheuth ha bos eglos an niver vrassa a'n werin gernowek. Y'n 18ves ha 19ves kansbledhenyow, termyn Humphry Davy ha Richard Trevithick, yth esa hwel balyow ow tevi ha diwysyans kernowek ow tisplegya. Mes an diwysyans sten a veu gwannhes y'n 19ves kansbledhen, ha lies den bal a Gernow a waya dreus an mor dhe'n Statys Unys, Ostrali (yn arbennek Konna-tir Yorke yn Soth Ostrali), Afrika Dehow, Meksiko ha gwlasow erel.

An dasserhyans Kernowek a dhallathas yn 1904. Gorsedh Kernow ha Kuntellesow Kernow Goth res avonsyas gnas keltek a Gernow y'n termyn ma. Hwel sten, pyskessa, ha gonisogeth an tir re nahas a-dhia Nessa Bresel an Norvys. Ytho, erbysieth an pow yw pupprys moy serhek war dornyaseth, awos an tirwelyow arvorek bryntin usi omma. An Unyans Europek a aswonnis esow erbysiethek Kernow ow ri dhedhi savla Amkan Onan.